Kolczatki dla psów, określane czasem jako obroże behawioralne, były swego czasu często stosowane, szczególnie w przypadku ras uważanych za agresywne. Dziś gadżet ten odchodzi do lamusa, ze względu na jego mało humanitarny charakter. Czy słusznie. Odpowiedź jest dość prosta – tak. Warto jednak zgłębić temat i dokładnie wyjaśnić, dlaczego nie warto stosować kolczatek dla psów i przytoczyć kilka argumentów świadczących o ich nieskuteczności.
Spis treści
- Czym jest kolczatka dla psów?
- Czy kolczatka dla psów działa?
- Kolczatka dla psów zwiększa agresję
- Czy kolczatki dla psów są w Polsce legalne?
- Jak nie kolczatka dla psów, to co innego?
Czym jest kolczatka dla psów?
Kolczatka dla psów – obroża behawioralna – to rodzaj obroży stosowanej w szkoleniu psów, zwłaszcza w celu korygowania niepożądanych zachowań, takich jak ciągnięcie na smyczy. Jest wykonana z metalu lub tworzywa sztucznego i składa się z połączonych ogniw zakończonych tępo zakończonymi kolcami, które wywierają nacisk na szyję psa w odpowiedzi na jego ruchy. Kolczatka działa na zasadzie negatywnego wzmocnienia, przypominając psu o konieczności zmiany zachowania.
Mówiąc wprost – gdy pies zaczyna ciągnąć smycz, kolczatka ulokowana na jego szyi zaczyna wbijać się w skórę, co oczywiście sprawia ból. Zwierzę po kilku próbach niesubordynacji, ma zapamiętać, że takie zachowanie będzie wiązać się z ogromnym dyskomfortem. A to z kolei ma oduczyć docelowo pupila wyrywania się właścicielowi podczas spacerów.
Czy kolczatka dla psów działa?
Kolczatka dla psów, choć był popularna, dziś powszechnie uznawana jest za nieskuteczną i szkodliwą. Opiera się na zasadzie negatywnego wzmocnienia, które nie uczy psa pożądanych zachowań, lecz jedynie karze za niepożądane, co może prowadzić do lęku, stresu, a nawet agresji. Psy często nie łączą bólu czy dyskomfortu z konkretnym działaniem, ale z osobą prowadzącą lub otoczeniem, co zaburza ich zaufanie i relację z opiekunem. Dodatkowo, kolczatki nie rozwiązują przyczyn problemowego zachowania, takich jak brak odpowiedniego szkolenia, nadmiar energii czy lęki, co sprawia, że efekty ich stosowania są krótkotrwałe lub pozorne. Współczesne badania oraz praktyka coraz wyraźniej wskazują, że metody oparte na pozytywnym wzmocnieniu, takie jak nagradzanie pożądanych reakcji, są znacznie skuteczniejsze, bardziej etyczne i trwałe w kształtowaniu zachowań psa.
Kolczatka dla psów zwiększa agresję
Warto dodać, że kolczatka dla psów, która rzekomo miała stłumić agresję zwierzęcia, tak naprawdę tylko ją potęguję. Godzony szpikulcami z obroży pies będzie się frustrować i w zależności od temperamentu, prędzej czy później da oznaki swojego niezadowolenia. Prawdopodobnie w agresywnej formie. Tym bardziej, że długotrwałe stosowanie tzw. obroży behawioralnej, co zostało już wspomniane, nadszarpuje zaufanie do właściciela.
Dodajmy, że takie „szkolenie” psa jest skrajnie niehumanitarne. Obroża sprawia, że czworonóg realnie cierpi. Zatem stosowanie kolczatki nie tylko nie przynosi pożądanych efektów, ale dodatkowo naraża pupila na realny ból.
Czy kolczatki dla psów są w Polsce legalne?
W Polsce stosowanie kolczatek dla psów jest legalne, ale ich używanie wzbudza coraz większe kontrowersje. Prawo nie zakazuje wprost posiadania ani stosowania tego rodzaju obroży, jednak Ustawa o ochronie zwierząt zabrania zadawania zwierzętom cierpienia i bólu. W związku z tym niewłaściwe lub agresywne stosowanie kolczatki, które prowadzi do urazów fizycznych lub psychicznych psa, może być uznane za znęcanie się nad zwierzęciem i podlegać karze.
Coraz więcej organizacji prozwierzęcych, behawiorystów i trenerów psów apeluje o zakazanie kolczatek, wskazując na ich potencjalnie szkodliwy wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne zwierząt oraz podkreślając, że istnieją bardziej humanitarne metody szkolenia. W niektórych krajach, takich jak Niemcy czy Norwegia, kolczatki są już zakazane lub ich użycie jest ściśle ograniczone.
Jak nie kolczatka dla psów, to co innego?
Zamiast kolczatki dla psów warto rozważyć bardziej humanitarne narzędzia i metody, które nie powodują bólu ani dyskomfortu. Dobrym rozwiązaniem są szelki antyciągowe, które dzięki zapięciu z przodu klatki piersiowej pozwalają na skuteczną kontrolę nad psem. Gdy pies zaczyna ciągnąć, szelki delikatnie kierują go w stronę przewodnika, zniechęcając do tego zachowania w sposób łagodny. Zamiast karania psa za błędy, nagradzanie smakołykami lub pochwałą za pożądane reakcje pomaga mu szybciej zrozumieć oczekiwania opiekuna i buduje pozytywne skojarzenia.
W przypadku bardziej złożonych problemów zachowawczych warto skorzystać z pomocy profesjonalnego behawiorysty, który pomoże opracować plan szkolenia oparty na naukowych podstawach i pozytywnych metodach. Dodatkowym wsparciem mogą być zajęcia grupowe, gdzie psy uczą się odpowiednich reakcji w obecności innych zwierząt i ludzi, a właściciele zyskują praktyczne wskazówki dotyczące pracy z pupilem. Kluczem do sukcesu w wychowywaniu psa jest cierpliwość, konsekwencja oraz budowanie relacji opartej na zaufaniu, co prowadzi do trwałych i pozytywnych zmian w zachowaniu.
